Cmentarz wojenny w Rozwadowie Stalowej Woli - uzupełnienia cmentarza wirtualnego

Prezentujemy dziś wizerunek Zsgf. Josefa Sonnweber’a, w chwili wybuchu wojny żołnierza 6 Feldkompanie kuk TKJ 4. Urodził się on 5.03.1889 r w Ehrwald w powiecie Reutte w Kraju Koronnym Tyrol. Poległ w Rozwadowie 1 listopada 1914, co potwierdza wykaz poległych przesłany przez jednostkę zapasową, z kolei na Liście Strat nr 116 z 29 stycznia 1915 r. podano zgodnie z comiesięcznym meldunkiem o stratach, że poległ pomiędzy 26.10 a 3.11.1914 r. Data śmierci 1 listopada jest b. prawdopodobna, z tym że poległych o świcie i w godzinach rannych tego dnia, pochowano w grobie masowym nr 281, co do którego istnieje niemal pełny wykaz pochowanych w nim osób. Brak karty ewidencyjnej grobu Sonnwebera i adnotacji o nim w karcie katastralnej każe przypuszczać, że poległ pod koniec dnia czy nawet już w godzinach nocnych z 1 na 2 listopada, kiedy mogiłę nr 281 już zasypano. Nie wiadomo jak interpretować umieszczoną w Sterbebild informację, że był „strzelcem wyborowym”. Sądząc ze zdjęcia, na którym na mundurze widnieje tzw „sznur strzelecki” tj. oznaka wskazująca, że był żołnierzem osiągającym bardzo dobre wyniki w strzelaniach oraz oznaka „Distanzschätzer”, sformułowanie to odnosi się do faktu przyznania mu prawa do noszenia wspomnianych oznak. W jednostkach strzelców wspomniany sznur miał kolor zielony. W każdym razie był stanu wolnego, pod koniec zasadniczej służby wojskowej, rozpoczętej w 1908 r., został zakwalifikowany do pułkowej Chargeschule tj. do szkoły podoficerskiej, po jej ukończeniu jako zawodowy podoficer pozostał w armii.

Jakkolwiek o cmentarzu wojennym w Jastkowicach wspominałem w monografii Nekropolie Wielkiej Wojny nad Wisłą i Sanem wydanej w 2019 r. nakładem Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli, to informacje te ograniczyły się do opublikowania 17 nazwisk pochowanych tu żołnierzy, których szczątki wraz z pozostałymi 25 NN. zostały przeniesione w 1926 r. na teren cmentarza wojennego w Rozwadowie. Choć obiekt ten nie istnieje już od prawie 98 lat, warto przybliżyć jego dzieje i wygląd. Łącznie po założeniu cmentarza jesienią 1915 r. pochowano tu 42 żołnierzy rosyjskich, którzy w większości polegli lub zmarli z ran lub chorób w trakcie walk z października 1914 r. – ci należeli do 180, 182, 183 i 184 pp. Z kolei 12 pochowanych z 19 i 20 pp było ofiarami walk z maja i czerwca 1915 r., do jakich doszło podczas zwycięskiej ofensywy Państw Centralnych zapoczątkowanej przełamaniem pod Gorlicami. Jesienią 1915 r., wykorzystując jeńców rosyjskich, przeniesiono pojedyncze groby rozproszone w trójkącie pomiędzy Brandwicą – przysiółkiem Księże Kolano - przysiółkami Ruda Jastkowska i Moskale, na teren dawnego cmentarza cholerycznego, znajdujący się na gruntach gminnych ok 1500 m na wschód od zabudowań ówczesnych Jastkowic przy polnej drodze prowadzącej do Rudy Jastkowskiej (mniej więcej dzisiejsza Sosnowa, rejon cmentarza polsko-katolickiego, obecnie częściowo zalesiony). Do wiosny 1918 r. obiekt otrzymał drewniane ogrodzenie, na mogiłach ziemnych ustawiono drewniane krzyże. W ewidencji okręgu Tarnobrzeg cmentarz otrzymał nr XI. Jego wygląd z lata 1918 pokazuje załączona fotografia i plan. Możliwe jest, że po komasacji z 1926 r. działkę wykorzystano na założenie któregoś z dwu istniejących obecnie w Jastkowicach cmentarzy.