Przejdź do treści
Fundacja Przywróćmy Pamięć
Przejdź do stopki

Dzień Polskiego Państwa Podziemnego

Treść


27 września 1939 roku w oblężonej Warszawie, która choć niepokonana szykowała się do kapitulacji, powstała tajna organizacja wojskowo-polityczna “Służba Zwycięstwu Polski” na podstawie rozkazu dowódcy obrony miasta Warszawy gen. Juliusza Rómmla za akceptacją Naczelnego Wodza przybywającego już w tym czasie po za granicami kraju, marszałka E. Rydza-Śmigłego. Głównym celem organizacji była kontynuacja walki o wyzwolenie Rzeczpospolitej z okupacji niemiecko-sowieckiej, odtworzenie w jej w dawnych granicach, utrzymywanie kontaktów poprzez kurierów z rządem RP na uchodźstwie, powołanie tymczasowych ośrodków władzy, a także akcje sabotażowe i informacyjne poprzez wydawanie Biuletynu Informacyjnego.
Komendantem Głównym SZP gen. Rómmel mianował gen. M. Tokarzewskiego-Karaszewicza ps. “Torwid”, który to był jednym z pomysłodawców utworzenia tejże konspiracyjnej organizacji. Jego zastępcą został płk. Stefan Rowecki. Komendę Główną podzielono na siedem oddziałów, a w październiku powołano Główną Radę Polityczną w skład której wchodziły m.in. Polska Partia Socjalistyczna i Stronnictwo Ludowe. Ponadto utworzono również komendy wojewódzkie w miastach: Kielce, Kraków, Lublin, Łódź i Warszawa, a także powiatowe.
Jedną z pierwszych akcji SZP miała być próba zamachu na Hitlera 5 października, który odbierał defiladę zwycięstwa swoich wojsk w Warszawie. Zamach jednak nie doszedł do skutku z powodu wczesnego zamknięcia i odizolowania mieszkańców Warszawy (taki był strach okupantów przed Polakami) od planowanej trasy przejazdu. Z tego powodu oficer dowodzący akcją nie dostał się na miejsce zamachu, a drugi oficer, który miał dokonać zamachu nie chciał podejmować decyzji na własną rękę nie będąc do końca pewnym kto odbiera defiladę, Hilter czy któryś z jego generałów.
W grudniu Służba Zwycięstwu Polski liczyła juz ponad 20 tys członków.
Z początkiem 1940 roku została przekształcona z rozkazu Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego w Związek Walki Zbrojnej, która to w późniejszym czasie została z kolei przekształcona w Armię Krajową.

Witold Adamski

43274